Pragmatik Dil Bozukluğu

Pragmatik Dil Bozukluğu Nedir?

Pragmatik dil, sosyal durumlarda uygun iletişimin kullanılmasıdır. Ne söyleyeceğini, nasıl söyleyeceğini ve ne zaman söyleyeceğini bilmek pragmatik dil becerisinidir. Kısacası ''Nerede ne konuşacağını bilmek'' olarakta tanımladığımı pragmatik dil becerilerinde bir sorun olması Pragmatik Dil Bozukluğu olarak tanımlanır.

Pragmatik Dil Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?

• Konuşurken sıra almamak

• Kendileriyle konuşan kişinin sözünü kesme

• Sorulan soruya yanıt vermeme veya anlamsal olarak alakasız yanıtlar verme

• Ses tonunu ortama uygun bir şekilde ayarlayamama

• Jest ve mimiklerini bulundukları duruma ve ortama göre düzenleyememe

• Karşısındaki kişinin iletişim niyetlerini anlayamama ve çıkarım yapamama

• Konuyla ilgili olmayan durumları detaylandırarak anlatma

• Bağlama uygun yanıtlar vermekten kaçınma (sabah olduğunda günaydın dememek vb.)

Pragmatik Dil Bozukluğunun Nedeni Nedir?

Pragmatik Dil Bozukluğu, Otizm Spektrum Bozukluğu veya Yaygın Gelişimsel Bozukluk tanısına sahip çocuklarda görülsede herhangi bir tanıya bağlı olmaksızında görülebilir.

Pragmatik Dil Bozukluğunun Özellikleri Nelerdir?

Pragmatik bozukluğu olan çocuklar genel bir dil gecikmesi gösterebilir. Başkalarının söylediklerinin anlamını anlamakta zorlanabilirler. Ayrıca dili kullanmakta zorluk çekebilirler. İhtiyaçlarını karşılamak ve başkalarıyla etkileşim kurmak için uygun yanıtlar vermekte zorlanabilirler. Ayrıca, pragmatik dil bozukluğu olan çocuklar, dili sosyal olarak kullanmakta zorlanırlar. Sosyal oyun kurmak , okulda başkalarıyla çalışma veya sadece akranlarla uygun şekilde etkileşim kurmak zorlayıcı olabilir. Bu zorluklardan dolayı bazen arkadaş canlısı görünmeyebilirler ve arkadaş edinmekte zorlanabilirler.

Pragmatik bozukluğu olan çocuk şunları yapabilir:

• Konuşma sıra aldığımızı anlayamayabilir.

• Dinleyicinin gönderdiği sözsüz ipuçlarını anlayamayabilir.

• Dinleyicinin kendi konusu hakkında arka plan bilgisi olmadığının farkına varamazlar.

• Konuşulan konu üzerinde durmamak: Bu nedenle, çocuk bir konuşma sırasında uygunsuz veya ilgisiz şeyler söyleyebilir.

• Soyut dili anlamamak: Bu nedenle, çocuk bilmeceleri, şakaları veya

atasözlerini anlamaz.

• Bir konuşmadaki veya hikayedeki ana fikri anlayamayabilir.

Pragmatik Dil Bozukluğunda Ebeveynlere Öneriler

Ebeveynlerin ve bakıcıların, çocukların sosyal durumlarda dili uygun şekilde kullanmalarına yardımcı olmasının birkaç yolu vardır. Bu öneriler pragmatik dil bozukluğu olan çocuklara uyarlanabilir.

• Bir sohbete başlamadan ve konuşmayı uygun şekilde bitirmeden önce selamlama alıştırması yapın.

• Çocuğun anlattığı, duyduğu veya okuduğu konuşmaların ve hikayelerin konusunu belirlemesine yardımcı olun.

• Çocuğa kime atıfta bulunduğunu söylemeden, zamir (ben, sen, o) kullanarak bir hikaye anlatın ama yeterli bilgi vermeyin. Çocuğa neyin eksik olduğunu söylemesini sağlayın.

• Çocuğa bir hikaye ya da olan bir şey anlatmasını isteyin. Yeterli bilgi vermeyerek çocuğa sorular sorun. Çocuğun neden daha fazla bilgiye ihtiyaç duyduğunu anlamasına yardımcı olun.

• Bir çocuğun aynı şeyi farklı insanlara açıklamak zorunda olduğu bir durumu canlandırın.

• Gülümseme, kaşlarını çatma, başka yöne bakma, gözlerini devirme gibi sözel olmayan iletişim ipuçlarını uygulayın ve çocuğa bunun ne anlama geldiğini söylemesini sağlayın.

• Jest ve mimiklerin ne kadar önemli olduğunu gösterin. Birisi kollarını kavuşturduğunda, gözlerini devirdiğinde veya dinlerken veya konuşurken kaşlarını çattığında hangi mesajın gönderildiği hakkında konuşun.

Pragmatik Dil Bozukluğunda Ne Yapılmalıdır?

Pragmatik bir dil bozukluğunda dil ve konuşma terapisine ihtiyaç duyulur. Dil ve konuşma terapisti, pragmatik dil becerileri için en uygun kişidir. Dil ve konuşma terapisti tarafından yapılacak değerlendirme ve değerlendirme sonrası oluşturulan kişiselleştirilmiş hedeflere yönelik bireysel çalışmalar yapılır.

Sena KURTULMUŞ

Dil ve Konuşma Terapisti